Ирэх онд Бушерт Ираны атомын цахилгаан станц ашиглалтад орж, Суданы өмнөд нутаг тусгаар тогтнох эсэх талаар бүх нийтийн санал хураалт болж, тэрчлэн Британийн хунтайж Уильям болон Монакогийн ван хоёрдугаар Альберын хурим болж, түүхэнд тэмдэглэгдэн үлдэх бололтой.


2011 онд Эстони еврогийн бүсэд нэгдэж, Афганистанд НҮБ-ын туслах үүрэг гүйцэтгэх эрхийн хугацаа дуусч, Латвид ерөнхийлөгчийн сонгууль болно. Ирланд олон улсын санхүүгийн тусламжийн эхний хэсгийг авч, АНУ Афганистанаасаа цэргээ бүрэн гаргах ажиллагаандаа орох бололтой байна. Түүнчлэн есдүгээр сарын 11-ний эмгэнэлт явдлаас хойш 10 жил өнгөрснийг дэлхий даяар дурсан гашуудна.

1. Их-8, Их-20-ийг Франц улс тэргүүлнэ

Ирэх онд Франц улс Их-8, Их-20 гэсэн олон улсын хоёр томоохон чуулга уулзалтыг даргална.
Парис энэ хугацаанд дэлхийн мөнгөний системийг шинэчилж, түүхий эдийн зах зээлийн ажиллагааг хянах арга хэмжээ авах бодолтой байна. Тэрчлэн Их-20-ийн нарийн бичгийн дарга нарын газар байгуулахаар төлөвлөжээ.

2. Европын Холбоог Унгар, Польш улс тэргүүлнэ
Унгар улс Европын Холбоог 2011 оны 1-7 дугаар сард даргална. Энэ хугацаанд тус улс Тусгаар улсуудын хамтын нөхөрлөлийн орнуудад чиглэсэн «Дорнодын түншлэл» хөтөлбөрийг хөгжүүлэхээр төлөвлөжээ. Будапешт энэ хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх хүрээнд дэд хэмжээний уулзалт зохион байгуулахаар төлөвлөж байна. Үүний сацуу Будапешт эрчим хүчний аюулгүй байдлын асуудалд хүчин чармайлтаа төвлөрүүлэх бодолтой байгаа ажээ.
Унгарын дараагаар ЕХ-г Польш улс тэргүүлнэ. Тус улс ЕХ-ны 2014-2020 оны төсөв, дорнод хөршүүдтэйгээ хийх харилцаа болон эрчим хүчний бодлогыг тэргүүлэх чиглэлээ болгосон байна.

3. Бушерын атомын цахилгаан станц

Шах Мохаммад Реза Пехлевийн санаачилгаар 1974 онд Германы концерн барилгын ажлыг эхлээд, Оросын компани үргэлжлүүлж буй, Бушер дахь Ираны атомын цахилгаан станц 2011 оны нэгдүгээр сард эрчим хүчний сүлжээнд бүрэн холбогдоно.

4. Ирланд улсыг аврах ажиллагаа эхэлнэ

2011 оны нэгдүгээр сард Ирланд олон улсын санхүүгийн тусламжийн эхний хэсгийг авч магадгүй. ЕХ болон Олон улсын валютын сангаас Ирландыг дэмжих нийт 85 тэрбум еврогийн хөтөлбөрийг 2010 оны 11 дүгээр сард сайшаасан билээ. Энэ мөнгөнөөс 35 тэрбум еврог Ирландын банкны системийг аврахад, тодруулбал, 10 тэрбумыг тус улсын банкуудыг дахин хөрөнгөжүүлэх яаралтай арга хэмжээнд, 25 тэрбумыг энэ салбарыг дэмжих нөөцийн хөрөнгө болгоход зориулахаар болжээ. Үлдсэн 50 тэрбум еврог төсвийн санхүүжилтэд зарцуулах болсон байна.

Тусламжийн хөтөлбөрийг идэвхжүүлэхээр Ирланд улс 12 дугаар сарын эхээр 2011 оны, улсынхаа түүхэн дэх хамгийн хатууд тооцогдох төсвийн эхний хэсгийг батлахад хүрсэн билээ. Энэ нь тус улсын мөнгөний ханшийг навс унагахгүй байх учиртай юм. Тухайлбал, зардлыг 4,5 тэрбум еврогоор багасгаж, татварыг өсгөснөөр улсын санд 1,5 тэрбум евро оруулахаар төсөвт тусгасан байна.

5. Эстони еврогийн бүсэд нэгдэнэ

Эстони улс 2011 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс еврогийн бүсийн 17 дахь улс болно. Тус улсыг элсүүлэх шийдвэрийг өнгөрсөн долдугаар сарын 13-нд ЕХ-ны 27 орны Эдийн засгийн болон Сангийн сайд нар эцэслэн сайшаасан юм. Үүний өмнө тус улсыг Европын нэгдсэн валютад шилжихийг Еврогрупп /еврогийн бүсийн 16 орны Сангийн сайд нар/ баталсан юм.

2010 онд Эстонийн улсын төсвийн алдагдал ДНБ-ий 2,4 хувьтай байна гэж өнгөрсөн хавар нийтэлсэн Европын комиссын урьдчилсан таамаглалд заасан байжээ. Тийнхүү тус улсын эдийн засаг Маастрихын шалгуурт тэнцэж, еврод шилжсэнээр үүсэх төсвийн алдагдлын түвшин ДНБ-ий 3 хувиас бага байх нь тодорхой болжээ. Урьд нь Эстони улс европ шилжихэд бэлэн буйгаа нэг бус удаа мэдэгдэж байсан ч инфляцийн үзүүлэлтүүд нь Маастрихын шалгуураас хамаагүй өндөр байсан байна.

6. Суданы өмнөд нутаг тусгаар тогтнох эсэх талаар бүх нийтийн санал хураалт болно

Ирж буй онд Судан улс Африкийн хамгийн том орон цолоо алдаж болзошгүй байна. Нэгдүгээр сарын 9-нд болох санал хураалтын үеэр Суданы өмнөд нутгийн оршин суугчид бүс нутгаа тусгаар тогтносон улс болгох эсэх талаар саналаа өгнө. Бүх нийтийн санал хураалт явуулахыг 2005 оны энхийн хэлэлцээрт заасан байдаг ажээ. Энэ баримт бичиг нь лалын шашинтай умард нутгийнхан, христийн шашинтан голдуу оршин суудаг өмнөд нутгийнхны хооронд 22 жил үргэлжилсэн иргэний дайны эцэс болгосон юм.

Урьдчилсан ихэнх таамгаас үзвэл, өмнөд нутгийнхан улс орноо бүрэн бүтэн байлгахыг илүүд үздэг байна.

Тус улсын эрх баригчид өмнөд мужуудаа тусгаар тогтнуулахгүй байлгах талаар бололцоотой бүх аргаа хэрэглэж байгаа ч санал хураалтын дүнг хамгийн түрүүнд хүлээн зөвшөөрнө гэж мэдэгджээ.

Хэрвээ өмнөд нутгийнхан тусгаар тогтновол Судан хоорондын хил Африктаа хамгийн урт буюу 2000 километр урт болох юм. Энэ нь өнөөдөр Африктаа хамгийн уртад тооцогдох Судан, Этиоп хоорондын хилээс 350 километрээр урт болох ажээ.

Дашрамд хэлэхэд, Судан улс хуваагдсан ч хил нь нээлттэй байна гэж умард болон өмнөдийнхөн тохиролцсон байна.

7. Афганистанаас Америк болон НҮБ-ын цэрэг гарна

2011 оны долдугаар сард Афганистанаас Америкийн цэргийг бүрэн гаргах ажиллагаа эхлэх бололтой. Энэ ажиллагааг 2014 онд дуусгахаар төлөвлөж байгаа бөгөөд Афганистанд олон улсын цэргийнхнээс зөвхөн зааварлагчид л үлдэх юм.

Цэрэг гаргаж эхлэх өдрийг хараахан товлоогүй байна. АНУ-ын Ерөнхийлөгч Барак Обамагийн товлосон хугацаа бодитой гэдэгт эргэлзэж буйгаа 11 дүгээр сарын 20-нд Лиссабонд болсон Орос-НАТО-гийн зөвлөлийн дээд хэмжээний уулзалтын үеэр АНУ-ын холбоотнууд болон Орос улс илэрхийлжээ.

Үүний сацуу ирэх оны гуравдугаар сарын 23-нд эрхийн хугацаа дуусна. Энэ хүчин 2002 оны гуравдугаар сарын 28-ны НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөлийн 1401 тогтоолоор байгуулагдсан бөгөөд Афганистаны үндэстнүүд эвлэрэхэд тусламж дэмжлэг үзүүлэх, хүний эрхийг хамгаалах, хүмүүнлэгийн тусламж үзүүлэх, тус улсын эдийн засгийг сэргэн босгох нөхцөлийг бүрдүүлэх даалгавартай юм. Афганистан дахь НҮБ-ын хүчний бүрэлдэхүүнд олон улсын 350 орчим, афганистаны 1,26 мянга гаруй ажилтан, цэргийн 17 ажиглагч, найман цагдаа багтдаг байна. Мөн сайн дурын 53 ажилтантай ажээ. Афганистанд дэмжлэг туслалцаа үзүүлэх НҮБ-ын хүчнийг 2010 оны гуравдугаар сарын 1-нээс Стефан де Мистура тэргүүлж байна.

8. Хунтайж Уильям болон Монакогийн ван хоёрдугаар Альберын хурим

Британийн хунтайж Уильям /Диана гүнж, Уэльсийн хунтайж Чарльзын том хүү/, түүний найз бүсгүй Кейт Миддлтон нарын хурим 2011 оны дөрөвдүгээр сарын 29-нд Лондон дахь Вестминстерийн сүмд болно. Уильям 2001 онд Шотландын нэр хүндтэй Сент-Эндрюс их сургуульд сурч байхдаа Миддлтонтой танилцжээ. 2003 оноос тэд уулздаг болж, 2010 оны 11 дүгээр сарын 16-нд тэд хурим хийхээр бэлтгэж буйгаа зарласан байна. Залуу хос 10 дугаар сард Кенид амрахдаа бөгж солилцжээ.

Харин 2011 оны долдугаар сарын 1-2-нд Монакогийн ван, 52 настай, хоёрдугаар Альбер ӨАБНУ-ын усанд сэлэлтийн олимпийн аварга, 32 настай Шарлен Уиттстоктой гэрлэнэ. Эхлээд Гримальди ордонд гэрлэлтээ бүртгүүлээд, дараагийн өдөр нь сүмд 4000 зочин оролцсон гэрлэх ёслолын ажиллагаа болно. Хоёрдугаар Альбер, Шарлен нар 2000 онд танилцсан бөгөөд албан ёсоор сүй тавьснаа 2010 оны зургадугаар сарын 23-нд зарласан байна.

9. Латвийн ерөнхийлөгчийн сонгууль

2011 оны тавдугаар сард Латвид тус улсын ерөнхийлөгчийн сонгууль болно. Балтийн тэнгисийн энэ орны тэргүүнийг нэг танхимтай парламентын гишүүд нууц санал хураалтаар сонгодог /нэр дэвшигч Сеймийн 100 депутатын наад зах нь 51-ийнх нь дэмжлэгийг авах ёстой/. Тус улсын Ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийн хугацаа дөрвөн жил бөгөөд нэг хүн найман жил дараалан ерөнхийлөгчийн албан тушаал хашиж болно.

2007 оны долдугаар сараас Латвийн Ерөнхийлөгчийн албан тушаалыг Валдис Затлерс хашиж байна.

10. Есдүгээр сарын 11-нд америкчуудын дунд хагарал гарна

Есдүгээр сарын 11-ний эмгэнэлт явдал болсноос хойш 10 жил өнгөрсний энэ жил тэмдэглэнэ. Энэ өдөр америкчуудын хувьд зүгээр нэг дурсах өдөр бус, маргах шалтаг болсоор байна. 2010 онд 2001 оны есдүгээр сарын 11 хүртэл Дэлхийн худалдааны төвийн хоёр ихэр цамхаг байсан газраас холгүй сүм барих төсөл ширүүхэн маргаан өрнүүлсэн билээ. Уг төслийг хэрэгжүүлэх оролдлого Нью-Йоркт өргөн олны хамарсан эсэргүүцлийн ажиллагаа болж, Флоридад коран судрыг шатаахдаа тулсан юм.


2001 оны есдүгээр сарын 11-нд Бостоноос Лос-Анжелесийн чиглэлд явсан иргэний агаарын тээврийн Боинг-767 нисэх онгоцыг террористууд булааж, Нью-Йорк дахь Дэлхийн худалдааны төвийн Умард цамхгийг мөргөсөн билээ. Онгоцонд 81 зорчигч, нисэх багийн 11 гишүүн явжээ. Үүнээс хойш хэдхэн минутын дараа Дэлхийн худалдааны төвийн Өмнөд цамхгийг мөн л террористуудын булаасан нисэх онгоцоороо мөргөсөн юм. Энэ онгоцонд 65 хүн явжээ. Хэсэг хугацааны дараа хоёр цамхаг нурж, 3000 орчим хүний амь эрсдсэн билээ.

Нью-Йоркийн террорист ажиллагаанаас хойш удалгүй террористууд Вашингтоноос Лос-Анжелесийн чиглэлд явсан Боинг-757 иргэний агаарын тээврийн нисэх онгоцыг булааж, Вашингтоноос холгүй Пентагоны барилгыг мөргөж, 189 хүний амь үрэгдэхэд хүргэсэн юм. Амь үрэгдсэн хүмүүсийн дотор БХЯ-ны 125 ажилтан, 64 зорчигч болон багийн гишүүн оржээ. Мөн өдөр террористуудын булаасан дөрөв дэх нисэх онгоц Вашингтон хүрэлгүй Пенсильвани муж улсад сүйрсэн билээ. Тэгэхэд 44 хүн амь үрэгдсэн юм.