Монгол орны эдийн засгийн ирээдүйтэй, чухал салбарын нэг болоод буй аялал жуулчлалын салбарынхан 9-р сарын 27-ны өдөр тохиодог Дэлхийн аялал жуулчлалын өдрийг хамтдаа тэмдэглэн өнгөрүүлсэн. Бодлого хэрэгжүүлэгчид, бизнес эрхлэгчид, үйлчилгээний салбарынхан, боловсон хүчин бэлгэгчид, ороцогч талууд, гадаад дотоодын түншүүдээ өргөн хамруулсан энэ цугларалтын үеэр төрийн захиргааны төв байгууллага БОАЖ-ын сайд 2010 онд хэрэгжүүлсэн томоохон ажлаасаа товч танилцуулж, ирэх жилийн төлөвлөгөөнөөсөө хуваалцса

н юм.

Салбарын эрх зүйн шинэчлэлийн талаарх ажлаа сайд эхлэн онцолсон. БОАЖЯ-наас аялал жуулчлалыг Монголд бүсчлэн хөгжүүлэхээр төлөвлөн, хөтөлбөр боловсруулан Засгийн газарт хүргүүлээд байгаа юм. УИХ-ын намрын чуулган эхлэнгүүт тус хөтөлбөрийг өргөн барьж хэлэлцүүлнэ. Мөн Аялал жулчлалын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг өргөн барина. Эрх зүйн шинэчлэлийн эдгээр ажилтай уялдан жилийн турш өргөн хүрээг хамарсан хэлэлцүүлгүүд явуулсан билээ.

 

2010 онд томоохон ахиц гаргасан ажлуудын нэг нь Монголын аялал жуулчлалын олон улсын бизнест хүчтэй нөлөө үзүүлэх

“Хархорин-XIII зуун” төсөлд Дэлхийн аялал жуулчлалын байгууллагатай хамтран ажиллах тохиролцоонд хүрсэн явдал багтаж байна. 2015 онд ашиглалтад оруулахаар зорьж буй “Хархорин-XIII зуун” төслийн эхний шатны ажлуудыг гүйцэтгээд байгаа юм.

 

Мөн энэ оны 4-р сарын 1-нээс эхлэн Япон улсын иргэд Монголд визгүй зорчих болсныг ихээхэн ач холбогдолтой ажил хэмээн дүгнэж байгаа юм. Үүнтэй холбоотойгоор өнгөрсөн таван сарын хугацаанд тус улсаас ирэх жуулчдын тоо 30 шахам хувиар өссөн. Түүнчлэн, Япон улсын хэвлэл мэдээллийн 30 шахам байгууллага манай улсад 6-р сард ирж ажиллан, Монгол Улсыг эх орондоо өргөн сурталчилсан юм. Монгол орны талаарх бодитой мэдээллийг Японы олон нийтэд хүргэхийг зорьсон “Монгол оронтой танилцах аялал”-д “NHK”, “BS TBS”, “Асахи” телевиз, “Кёодо цууш

ин”, “Жижи цуушин” мэдээллийн агентлаг, өдөр тутмын “Маяничи”, “Санкэй”, “Ёмиүри”, “Никкэй”, “Асахи” сонин, долоо хоног тутмын “Шуукан Асахи”, “Никкан гендай” сэтгүүл, сурталчилгааны “Сансет” агентлаг зэрэг нэр хүндтэй байгууллагуудаас нийт 26 төлөөлөгч оролцсон билээ. Дэлхийн аялал жуулчлалын өдрийн өмнөхөн Л.Гансүх сайд Япон улсын урилгаар ажиллаад ирсэн. Тэрбээр, ихээхэн үр дүн өгч буй визгүй зорчих хамтын ажиллагааны талаар болон

ирэх онд харилцаагаа улам эрчимжүүлэх талаар тус улсын аялал жуулчлалын салбарынхантай санал солилцож, бас аялал жуулчлалын байгууллагын үзэсгэлэн, “Монголын орой” хөтөлбөрийг нээсэн юм.

 

Монголыг гадаадад сурталчлах ажлын хүрээнд БНСУ, БНХАУ, Голланд, Франц, ОХУ-ын Эрхүү мужид Монголын аялал жуулчлалын төлөөлөгч томилон ажиллуулж, зарим газарт жуулчдад мэдээлэл өгөх үйлчилгээний цэг ажиллаж эхэлсэн. Төлөөлөгчид Монголыг гадаадад сурталчлах олон ажил өрнүүлж байна.

 

Ирэх жилийн 3-р сард Берлинд болох Ай Ти Би (ITB) үзэсгэлэнд Монгол Улс соёлын түнш орноор оролцохоор болсныг сайд тэмдэглэлт өдрөөр салбарынхандаа дуулгалаа. Үзэсгэлэнгийн үеэр Монголын гадаад сурталчилгаа, соёлын хөтөлбөрийг хамгийн идэвхтэй түвшинд зохион байгуул

ахаар төлөвлөж байна. “ITB үзэсгэлэнгийн үеэр Монголын талаар хангалттай сурталчилгаа цацагдана. Үлдэж буй таван сарын хугацаанд бид бэлтгэлээ л сайн хангах хэрэгтэй” гэж сайд салбарын бизнес эрхлэгчиддээ аминчлан захисан юм. Бизнес эрхлэгчдийн оролцоог сайн зохион байгуулахыг Аялал жуулчлалын үндэсний төвд даалгалаа. Аялал жуулчлалын бодлогыг гардан хэрэгжүүлэгч Аялал жуулчлалын үндэсний төвийг өнгөрсөн онд байгуулсан нь манай салбарын ажилд ихээхэн ахиц гаргаж байгаа. БОАЖЯ-ны харъяа төрийн өмчит үйлдвэрийн энэ газар Аялал жуулчлалын тухай хууль болон холбогдох бусад хууль, тогтоомж, төрөөс баримтлах бодлого, чиглэлийг хэрэгжүүлэх, сурталчлах, аялал жуулчлалын судалгаа, сурталчилгаа, сургалт зохион байгуулах, төсөл хөтөлбөр хэрэгжүүлэх үндсэн чиг үүрэгтэй ажилладаг. ITB үзэсгэлэнд оролцох ажлыг чанартай зохион байгуулахаар бусад яам, аялал жуулчлалын байгууллагуудын төлөөллийг багтаасан ажлын хэсэг ажиллаж байгаа.

Аялал жуулчлалын салбарын нийт хамт олон, түншүүд баяраа тэмдэглэх үеэрээ салбарын шилдгүүдээ шалгаруулсан юм. Аялал жуулчлалын салбарт амжилт гаргасан Ц.Өнөржаргал, С.Ундармаа, Ө.Ганпүрэв нарыг “Аялал жуулчлалын тэргүүний ажилтан” цол тэмдгээр шагнаж урамшуулав. Түүнчлэн, БОАЖ-ын сайдын тушаалаар зарим зочид буудал, жуулчны баазад зэрэглэл олгосныг энэ өдөр олголоо. Тухайлбал, 2 одны зэрэглэлийг Өмнөговь аймгийн “Даланзадгад” жуулчны баазад, 2 цэцгийн зэрэглэлийг “Дрийм говь”, “Ноён тур”, “Ханбогд”, “Говь мираж”, “Жуулчин говь-1” жуулчны баазуудад тус тус олгож, гэрчилгээ тэмдгийг гардууллаа.

 

Дараа жилийн Дэлхийн аялал жуулчлалын өдөр хүртэл Монголд ирэх жуулчдын тоог нэмэгдүүлэхийн тулд үйлчилгээний чанараа сайжруулахыг салбарын бизнес эрхлэгчиддээ Л.Гансүх сайд уриалав.

 

Дэлхийн аялал жуулчлалын өдрийн тухай танилцуулга

Мексик улсын нийслэл Мехико хотноо 1970 оны 9-р сарын 27-нд Дэлхийн аялал жуулчлалын байгууллага (WTO) анх байгуулагджээ. Үүнээс есөн жилийн дараа буюу 1979 оны 9-р сард Испани улсын Торремолинас хотод Дэлхийн аялал жуулчлалын байгууллага (ДАЖБ)-ын Ерөнхий ассамблейн III чуулган хуралдаж, жил бүрийн 9-р сарын 27-ны өдрийг “Дэлхийн аялал жуулчлалын өдөр” болгон тэмдэглэх шийдвэр гаргасан байна. Ингээд дараа жилээс нь буюу 1980 оноос эл өдрийг дэлхий даяар тэмдэглэж эхэлжээ.

 

“Дэлхийн аялал жуулчлалын өдөр”-ийн үндсэн зорилго нь олон улсын аялал жуулчлалын хамтын ажиллагаа, харилцаа холбоог өргөжүүлж, нэгтгэн нягтруулах, аялал жуулчлалаар дамжуулан нийгэм, соёл, улс төр, эдийн засгийн үнэт зүйлсийг хадгалан хамгаалах, сурталчлахад чиглэгддэг.

 

Дэлхийн 154 орныг эгнээндээ нэгтгэсэн ДАЖБ нь аялал жуулчлалын өдрийг өөрийн гишүүн байгууллагууд болон дэлхий нийтэд амралт, зугаалгын томоохон баяр болгон явуулахыг зөвлөж, уриалдаг. Манай улс 1990 онд ДАЖБ-ын гишүүн болсон бөгөөд  2007 оноос эл өдрийг салбарын хэмжээнд тэмдэглэж байгаа юм.

 

Туркийн Истамбул хотноо 1997 онд хуралдсан ДАЖБ-ын Ерөнхий ассамблейгаас жил болгоны “Дэлхийн аялал жуулчлалын өдөр”-ийг аль нэг улсад дагнан зохион байгуулж байхаар шийдвэрлэсэн. Түүнээс хойш зохион байгуулж тэмдэглэсэн улсуудыг жагсаавал:

 

1998 - Мексик

1999 - Чили

2000 - Герман

2001 - Лалын бүгд найрамдах Иран улс

2002 - Коста-Рика

2003 - Алжир

2004 – Малайз

2005 - Катар

2006 - Португаль

2007 - Шри-Ланка

2008 – Перу

2009 – Гана

2010 - БНХАУ

Энэ жилийн Дэлхийн аялал жуулчлалын өдрийг ДАЖБ-аас БНХАУ-ын Гуанжоу хотноо “Аялал жуулчлал ба биологийн төрөл зүйл” уриан дор зохион байгуулж байна. Жилийн уриагаараа дамжуулан олон нийтийн анхаарлыг хүрээлэн буй орчин, тогтвортой аялал жуулчлалын хөгжлийн асуудалд хандуулж буй юм.

Дэлхийн аялал жуулчлалын тоон баримтууд

1950 онд дэлхий дээр жилд 25 сая хүн аялж байсан бол 2009 онд 922 сая болж өссөн үзүүлэлт гарчээ. Жуулчны тоо 2020 он гэхэд 1.6 тэрбум болж өсөх хандлагатай байна. Ялангуяа, ядуу буурай орнуудад аялал жуулчлал нэлээд хүчтэй өсч байна.

БНХАУ гадагшаа явдаг жуулчны тоогоороо дэлхийд 4-рт орж байна. Жилд 40 сая хүн энэ улсаас гадаадад жуулчилж байгаа юм.

 

Аялал жуулчлалын салбар дэлхий даяарх ажлын байрны 6 хувийг эзэлж байна. Энэ тоо өдөр тутам нэмэгдсээр байгаа юм. Энэ салбарт 2.4 секунд тутамд 1 шинэ ажлын байр бий болж байна гэсэн судалгааг судлаачид танилцуулж байна.

 

Аялал жуулчлалын нэр төрөл өөрчлөгдөж байна. Групп жуулчин багасч, ганцаарчилсан болон тусгай аялал жуулчлал ихсэх хандлагатай байна. Харин хэлбэрийн хувьд эрүүл мэнд, спорт, боловсрол, шашин, байгаль, том хотын гэх мэт олон чиглэлээр хөгжиж байна.

 

2020 он гэхэд Япон, Герман улсуудын нийт хүн амын 1/3 хувь нь, Франц, Солонгос, Английн хүн амын ј нь мөн 60-аас дээш насны категорит орох тооцоо байна. Харин Хятад улсын хүн амын 11 хувь нь энэ насных ба 2050 он гэхэд 30 хувьд хүрч өсөх хандлагатай байна.

 

Аялал жуулчлалын салбарт интернэтийг өргөн ашиглаж байна. Жишээ нь, Европт гурван аялал тутмын нэг нь, Америкт 50 хувь нь интернэтээр захиалга хийж байна.

 

Энэ баримтуудыг онцлон дурьдаж, эдгээр онцлогийг харгалзан Монголын аялал жуулчлалын компаниуд нэлээд сайн ажиллаж, зах зээлд нэвтрэх хэрэгтэйг БОАЖЯ-ны АЖГ-ын дарга Ц.Оргодол зөвлөж байна.